Παρασκευή 18 Ιουλίου 2014

SOS για εννέα είδη θηλαστικών στις ελληνικές θάλασσες

Οι κίνδυνοι που τα εξαφανίζουν

Εννέα είδη θαλάσσιων θηλαστικών ζουν μόνιμα στις ελληνικές θάλασσες, αλλά ταυτόχρονα οι πληθυσμοί τους απειλούνται. Από αυτά τον μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχει η μεσογειακή φώκια. Σε όλη τη Μεσόγειο εκτιμάται ότι ζουν 550 με 600 μεσογειακές φώκιες, εκ των οποίων περισσότερες από τις μισές - περίπου 350 - στα ελληνικά νερά.
Ακολουθούν το κοινό δελφίνι, η φώκαινα, ο φυσητήρας, το ζωνοδέλφινο, το σταχτοδέλφινο, η πτεροφάλαινα και ο ζιφιός. Περιστασιακά στα ελληνικά πελάγη συναντώνται άλλα πέντε είδη θαλάσσιων θηλαστικών: η μεγάπτερη φάλαινα, η ψεύδορκα, η βόρεια ρυγχοφάλαινα, ο μεσοπλόδοντας και το στενόρυγχο δελφίνι. Τα σπάνια αυτά θαλάσσια θηλαστικά κινδυνεύουν κυρίως από έλλειψη τροφής, από εμπλοκές σε αλιευτικά εργαλεία, από πυροβολισμούς, αλλά ακόμη και από συγκρούσεις και ατυχήματα με πλοία. Κίνδυνο για την επιβίωση των σπάνιων θαλάσσιων θηλαστικών αποτελεί και η κατάποση στερεών υπολειμμάτων από την πετρελαϊκή ρύπανση, η αλλαγή των οικοσυστημάτων όπου ζουν και αναπαράγονται, αλλά και η κλιματική αλλαγή.
Τα στοιχεία αυτά αναφέρθηκαν χθες κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Life «Θάλασσα: Μάθε, Δράσε, Προστάτεψε/ Ενημερωτική, Συμμετοχική Εκστρατεία για τα Θαλάσσια Θηλαστικά της Ελλάδας». To πρόγραμμα υλοποιήθηκε από τη MOm/Εταιρεία για τη Μελέτη και Προστασία της Μεσογειακής Φώκιας και το WWF Ελλάς σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος και το Tethys Research Institute.
Ο συνολικός προϋπολογισμός ανήλθε σε 1.343.248 ευρώ και το πρόγραμμα συγχρηματοδοτήθηκε από την ΕΕ, το Πράσινο Ταμείο, το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος και τη ναυτιλιακή εταιρεία Blue Planet Shipping SA.
Επί της ουσίας, όπως εξηγούν οι υπεύθυνοι των περιβαλλοντικών οργανώσεων, πρόκειται για ένα «ενημερωτικό εργαλείο» - αφού αποτελεί μια ενημερωτική εκστρατεία - για την ευαισθητοποίηση του κοινού και την υιοθέτηση φιλικών προς το περιβάλλον πολιτικών και δράσεων.
Ο κύριος στόχος είναι η αύξηση της γνώσης για τα θαλάσσια θηλαστικά συγκεκριμένων ομάδων του κοινού. Και όπως έγινε χθες γνωστό, τα τελευταία τρία χρόνια που διήρκεσε το όλο πρόγραμμα το ποσοστό των νέων ηλικίας μεταξύ 24 και 35 χρόνων, που γνωρίζει πλέον ότι οι ελληνικές θάλασσες φιλοξενούν εννέα είδη θαλάσσιων θηλαστικών, έχει αυξηθεί κατά 12%.

Τα γνωρίζουμε καλύτερα. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι η αναγνωρισιμότητα ειδών, όπως για παράδειγμα του σταχτοδέλφινου ως μόνιμου κάτοικου των ελληνικών θαλασσών, έχει αυξηθεί κατά 22% από το 2010. Και δεν είναι το μόνο. Τα τελευταία τρία χρόνια, σύμφωνα με τα όσα έγιναν γνωστά, αυξήθηκε η αναγνωρισιμότητα κατά 11% του ρινοδέλφινου και κατά 9% του ζωνοδέλφινου. Τα αποτελέσματα του προγράμματος έγιναν γνωστά σε 22 πόλεις της Ελλάδας - μέσα από ειδικά σεμινάρια, ένα από τα οποία έγινε στις Βρυξέλλες με πάνω από 1.000 συμμετέχοντες. Επιπλέον, ενημερώθηκαν φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, λιμενικοί, εκπρόσωποι φορέων διαχείρισης, βουλευτές, ευρωβουλευτές αλλά και 35.000 μαθητές της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. «Οπως όλα δείχνουν, το έργο των περιβαλλοντικών οργανώσεων βρίσκει ανταπόκριση στο κοινωνικό σύνολο ενώ η ενημέρωση για την προστασία της φύσης παραμένει επίκαιρη», τόνισε μεταξύ άλλων ο διευθυντής του WWF Ελλάς Δημήτρης Καραβέλλας.

Τα δικά μας μέτρα

Πώς μπορούμε να συμβάλουμε στη σωτηρία τους; Με το να αποφεύγουμε να ρίχνουμε απορρίμματα σε θάλασσες και ακτές. Και να μην καταναλώνουμε αλιεύματα μικρότερου μεγέθους από αυτό που ορίζει η νομοθεσία, απαγορευμένων ειδών ή ειδών προς εξαφάνιση όπως ο γόνος, η πίνα, οι πετροσωλήνες και ο ερυθρός τόνος.

Κινδυνεύουν περισσότερο
Μεσογειακή φώκια
Κοινό δελφίνι
Φώκαινα
Φυσητήρας
Ζωνοδέλφινο
Ρινοδέλφινο
Σταχτοδέλφινο
Πτεροφάλαινα
Ζιφιός